• Actueel
• Opinie

5 x Hoe biedt je weerstand tegen radicale complottheoristen?

door Otto Grevink

26 oktober 2020 4

Verbaal geweld tegen politici, NOS-wagens die hun logo’s weghalen uit veiligheid, dreigtelefoontjes naar verpleeghuizen die in quarantaine willen gaan: de agressie tegen coronamaatregelen beangstigt me. Niet vanwege de vragen, die ik ook best nog wel eens terecht vind. Maar wel vanwege complottheorieën. En dan met name de onwrikbaarheid ervan. 

Ik vind het eng als mensen niet accepteren dat je anders denkt en het vertrouwen in de goedheid van de mens loslaten. Ook al sta ik er niet tussen en word ik niet zelf bedreigd: ze dringen zich in mijn gevoel aan me op, drijven me in het nauw. En ik wil niet agressief terugdoen. Niet van me afslaan op social media. Maar ik vraag me wel af: hoe bied ik weerstand tegen deze radicaliserende complottheoristen?

Eigen wortels

Tegen elke radicalisering van een bepaalde groep in de samenleving helpt eigenlijk maar één ding: aandacht voor je eigen wortels. Agressie terug verhult alleen maar dat je zelf niet sterk genoeg in je schoenen staat, geen weerwoord hebt. 

In de Bijbel zien we keer op keer het volk van Israël overspoeld worden door vreemde machten. En vaak lezen we daarbij zinnen als: ‘De Israëlieten deden weer dingen die de Heer slecht vond. Daarom zorgde de Heer ervoor dat ze onderdrukt werden door…’ zoals in Richteren een terugkerend refrein is. 

In dit soort verzen kun je blijven hangen bij God die blijkbaar straft, maar ik haal deze essentie eruit: als geen aandacht geeft aan waar je zelf voor staat, dan kun je in een situatie terechtkomen dat een andere macht zich aan je opdringt. Omdat je zelf vervreemd bent geraakt van je eigen waarden, of alledaagser gezegd: waar sta jij voor? Wat vind jij waardevol? Hoe sta jij in het leven?

Waar stond ik ook alweer voor?

In alle hectiek van deze tijd kun je best wel eens het zicht verliezen op waar je op hoopt, waar je ook alweer in geloofde en wat je eigen waarden zijn. Daarom is het goed, juist in een hectische tijd, stil te staan bij wat jij belangrijk vindt. Ik geef je wat tips hoe je dat kunt doen:

1. Blijf bidden

Als je het gevoel hebt dat je een beetje losraakt van je hoop, de moed dreigt te verliezen of onzeker bent over hoe het nu allemaal verder moet, dan helpt bidden. Omdat bidden verbindt. Het verbindt met je waarden, het verbindt met God en het verbindt met andere mensen die bidden. Een heel mooi boekje voor deze tijd is het boekje ‘Van Allerheiligen tot Kerstmis. Bidden in tijden van afstand en verwachting’.  

2. Dagelijkse podcast

Een korte dagelijkse podcast kan je weer even wat Vitamine Moed geven. Door er even tijd voor te maken zorg je er in ieder geval voor dat je er even mee bezig bent. En je zult zien dat je dat door de dag heen meeneemt, zeker als het een min of meer vast patroon wordt.  

Wij hebben zo’n podcast voor je: Blijf kalm met een psalm. Elke dag een psalm en een korte uitleg die raakt aan jouw leven. En juist omdat psalmen soms ook schuren word je zelf weer even bepaald bij waar jij voor staat.

3. Luister naar hoopvolle muziek

Muziek is zo belangrijk om te voelen hoe je in het leven staat en waar je hoop uit put. Zoek muziek die bij jou past of die je aanspreekt. Wij merkten dat het lied ‘Om Liefde’ heel veel mensen aanspreekt. En de woorden die dichter Huub Oosterhuis erover sprak in verschillende podcasts ook.

4. Kijk naar het Concert van Hoop

De EO zendt op 28 oktober het Concert van Hoop uit. Met hoopvolle muziek waarmee verschillende bekende artiesten (Maan, Miss Montreal, Van Velzen, Trijntje Oosterhuis e.a.) Nederland een hart onder de riem willen steken.

5. Lees het boek ‘De meeste mensen deugen’

Een boek dat mij heel erg gesterkt heeft is het boek van Rutger Bregman ‘De meeste mensen deugen’. De dik boek, maar een echte pageturner. Een hoopvol boek, dat zoveel voorbeelden weerspreekt, waarvan we altijd zeiden: zie je wel! Mensen zijn slecht! Maar nee: de meeste mensen deugen en zoeken het goede.

Ook deze radicale complottheoristen, zeg ik dan ook tegen mezelf. Houd moed. En: heb lief (bonustip).

Foto: Michel Porro, Getty Images