Boos na de BOOS-uitzending: wat doe je met je emoties over het The Voice-schandaal
Boosheid. Woede. Onmacht. Walging. Al tijdens de uitzending van BOOS over het vermeend seksueel ongewenst gedrag bij The Voice of Holland voelt dominee Otto zich misselijk worden. De discussies daarop maken het er niet beter op. Collectief boos en verontwaardigd zijn we. Hoe kunnen we met deze heftige emoties omgaan?
Door: Otto Grevink
In de discussies na de uitzending klinken grote woorden: Over ‘het monster’ Ali B (Angela de Jong) en ‘het hyenagedrag’ (Beau van Erven Dorens). De advocaat van Ali B. ging daartegenin met de vraag in hoeverre het gedrag van Ali B eigenlijk strafbaar is? Terecht kun je daar boos om zijn. Hoezo? Zijn gedrag en dat van Jeroen Rietbergen en Marco Borsato vragen om vergelding! Toch?
Boosheid vraagt om vergelding
Precies dat is wat ervoor kan zorgen dat onze boosheid ons opvreet. We gooien onze boosheid op ‘die mannen’. We ‘excommuniceren’ ze en gooien ze uit onze gemeenschap. Ze komen niet meer aan de bak. Zijn we er dan klaar mee?
Boosheid is een goede raadgever
Nee. Dan begint het pas. Ik heb boosheid leren kennen als een goede raadgever, maar vooral over mezelf. Hoezo? Zij hebben toch iets gedaan? Ja, en ik ben er boos over. Ik kan pas wat met mijn boosheid – ik kom er pas echt vanaf – als ik in mezelf kijk. Wat raakt mij? Waardoor ben ik boos? Dat is een vraag waar ik ook gisteravond nog niet aan toe was. De stoom moest eerst uit mijn oren. De misselijkheid moest uit mijn lijf.
Ervan weten zou boos moeten maken
Toch is het belangrijk dat ik mijn boosheid onderzoek om iets te ontdekken waarmee ik verder kan. Anders wordt het afreageren. Wat mij dan raakt is de vermeende onduidelijkheid waarin dit gedrag kon plaatsvinden. Seksuele toespelingen, aanrakingen, zoenen tot aan verkrachtingen konden plaatsvinden in een sfeer waarin ‘niemand je toch zou geloven’ en tegelijkertijd ‘iedereen ervan wist’. Weer word ik boos: hoe kan dat?!
Boos omdat dit gedrag sowieso niet mag
Het antwoord is heel simpel: John de Mol moet zich niet afvragen of zijn zwager Jeroen Rietbergen als bandleider macht had. Dat had hij. Punt. Omdat hij bandleider is. En seksuele relaties, toespelingen en aanrakingen zijn per definitie in een machtsrelatie onaanvaardbaar. Dat geldt voor elke werkvloer, in het onderwijs, de gezondheidszorg en ook privé. Of het nu je baas, je leraar, je arts of wie dan ook is waarvan je afhankelijk bent. Het mag niet. Punt. Zelfs als het met ‘wederzijdse instemming’ gebeurt (wat dat dan ook wezen moge in zo’n situatie). Dat is de enige regel waarbinnen je dan ook vrijelijk nee kunt zeggen. Dat moet niet alleen van jou hoeven komen. Dat moet gewoon zijn zoals het (niet) hoort. Punt.
Niet onderhandelbaar
Het gedrag van Ali B, Jeroen Rietbergen en Marco Borsato is niet verwijtbaar, omdat de slachtoffers het zo ervaren hebben. Je hebt geen seksuele relatie, maakt geen toespelingen, raakt niet aan, iemand die in een afhankelijke positie van jou is. Dat gedrag kan never nooit door de beugel. Dát principe moet weer duidelijk worden. Anders zijn het wéér de slachtoffers die zich moeten verdedigen.
Zijn ze dan ‘monsters’? Daar valt nog wel iets anders over te zeggen.
Foto Ali B. 2008, DWDD, CC BY 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by/3.0, (via Wikimedia Commons)
