De zoektocht naar een geborgen plek om te bidden
Rustig ga ik zitten op één van de kerkbankjes in de kapel. Ik neem aandachtig in mij op wat mijn ogen zien. Het is zaterdag rond het middaguur. Er branden minimaal veertig kaarsen. Ik zie verse bloemen op het altaar en een gebedenboek met handgeschreven teksten waarvan de inkt nauwelijks droog is. Wat wil mij dit zeggen?
De Rooms Katholieke kapel ‘Onze Lieve Vrouw van Lourdes’ in Scheveningen is in 1913 gebouwd. Het interieur bevat een op schaal (1:13) gemaakte weergave van de grot van Massabielle bij Lourdes waar Maria in 1858 aan Bernadette Soubirous zou zijn verschenen.
Bidden en pelgrimeren
Om die reden is Lourdes een bedevaartsoord geworden. Er wordt gebeden tot Maria en de pelgrim laaft zich met het bronwater uit de grot. In deze grot zouden in 1858 achttien verschijningen aan Bernadette hebben plaatsgevonden. Zij kreeg zelf van Maria de opdracht zich met het aanvankelijk modderige water te wassen. Ontelbaren deden dit haar na. In 2018 werd door bisschop Jacques Benoit – Gonnin de zeventigste officiële wonderbaarlijke genezing erkend. Genezing als gevolg van een gebed in de grot of drinken van of wassen met het bronwater. Ik ben geen katholiek en ook niet zo’n bidder. Hierdoor staan Mariaverering en genezing door gebed net zo ver van mij af als Lourdes af ligt van het nuchtere protestantse dorp waar ik woon. Een pelgrimage van een kleine 1300 kilometer.
Verlangen naar gezondheid
Wonderbaarlijke genezing na gebed? Ik maakte het niet eerder mee. Genezing als gevolg van een geloofservaring met het bronwater uit Lourdes? Ik vind het onvoorstelbaar. De wens om genezing of het verlangen naar gezondheid ken ik wel. De zorgen om gezondheid kunnen soms zo groot zijn dat de dood als harde en kille optie serieus aantrekkelijk wordt. Recent maakte ik het in mijn nabije omgeving nog mee. In zowel een heel pril als een voltooid leven leek gezondheid op een onoverbrugbare afstand te staan. Ik werd slechts stil, niet wetend waarvoor te bidden. Stem verstomd, hart gebroken.
Behoefte aan geborgenheid
Als gezondheid een brug te ver is, dan overvalt mij een gevoel van machteloosheid. Want lege handen genezen niet en holle woorden helen niet. Vanuit gezondheidsperspectief heb ik dan niets te bieden aan de zieke zelf, niets aan degenen die meelijden met hem of haar. Wat overblijft is een vaak onhandig proberen te troosten of een hemelhoog uitschreeuwen van onmacht. Hoe verschillend ze ook zijn, beiden zijn voor mij een uiting van behoefte aan geborgenheid.
De tekst gaat verder na de foto.
Ik ontwaak uit mijn overpeinzingen. Voor me zie ik de brandende kaarsen. De gouden gloed en het warme licht verspreidt zich troostrijk door de kapel. Ik kijk naar boven en kijk op de steile rots. Hard en onbegaanbaar, maar de enige weg om tegen de klippen op te bidden. Een ruimte vol gebeden van mensen die lang of kortgeleden een kaars aanstaken of een gebed optekenden.
Onderweg naar buiten bedenk ik me dat bidden voor mij misschien wel dát is: een plek zoeken waar je je troostrijk geborgen weet én waar je onmacht gezien wordt. Gelukkig zijn er veel van die plekken. Een grot in Lourdes, een kapel in Scheveningen, de file op de A2, je eigen bed in het holst van de nacht.
