Dealen met je verleden
In de tweede aflevering van Diep stelt Koen, met artiestennaam, Kardashian, de vraag waarom hij angst voor de toekomst heeft. Hij heeft jarenlang drugs en alcohol gebruikt en hij is nu 3 maanden clean. In de loop van het programma ontdekt hij dat hij liever weer gewoon ‘Koen Pieter van Dijk’ wil heten. Maar dat is toch doodeng: weer gewoon jezelf zijn?
Want daar staat hij, kwetsbaar en zonder opsmuk. Ik zag wat beelden van vóór het afkicken. Wat ongelooflijk dapper dat hij nu zo voor de camera verschijnt. Dan moet je wel heel graag willen veranderen, afscheid willen nemen van het oude. In dat oude leven blijkt hij ernstig getraumatiseerd.
Mag ik eigenlijk mezelf zijn?
De drugs hielpen hem om Koen Kardashian te zijn. En niet zichzelf. Vinden de mensen, vindt het publiek hem nog wel interessant als hij ‘gewoon’ zichzelf is? Die gewone Koen Pieter. Of valt hij dan door de mand? Met andere woorden: mag ik eigenlijk wel ‘ik’ zijn?
Gelukkige Insta-foto’s
Ik herken mezelf hierin. Zetten we niet vooral toffe, gelukkige, grappige foto’s op social media? Hoeveel mensen zien mij op mijn donkerste momenten? Als ik somber ben? Als ik er grauw en uitgeput uitzie? En willen we niet allemaal aardig, uniek of sterk gevonden worden?
Ik zíe jou
Bij de eerste twee, mannelijke, wijzen, gebeurt er weinig. Volgens mij is dat omdat ze hem niet écht zien. Zo jammer. Mijn beide ouders waren predikant en mijn moeder had ‘by far’ de beste pastorale kwaliteiten. Mijn vader leerde dat stap voor stap, maar zij had het in haar natuur. Zij zou vooral geluisterd hebben naar Koen. Ze zou hem hebben laten voelen dat hij super is, gewoon zoals hij is.
Niet meer vluchten voor de pijn
En er speelt nog een diepere onzekerheid voor de toekomst. Hij was op de vlucht voor zijn pijnlijke verleden. Wat gebeurt er als hij in therapie gaat, als hij het trauma onder ogen ziet en er niet meer voor wegvlucht? Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar ik zie hem denken: Ga ik dat wel overleven? Kan ik die pijn wel verdragen? Ga ik daar niet aan kapot? Heeft het wel zin? Gaat het iets voor mij veranderen?
Gewoon doorleven
Pijn onder ogen zien. Verdriet, woede of eenzaamheid écht durven aankijken en ondergaan. Dat is het engste wat er is. Veel mensen lopen ervoor weg. Koen wellicht op een iets extremere manier, maar herkennen we niet allemaal het weglopen voor pijn? We gaan harder werken of ons heel erg richten op onze kinderen. Gewoon doorleven. Want er is toch helemaal geen tijd om stil te staan? Ik belandde zelf in 2018 in een burnout. Ik wilde zo graag slagen in het werk en ging maar door en door. Maar ik had veel te weinig tijd genomen om te rouwen om mijn scheiding en om de dood van mijn moeder.
Geraakt worden
En dat is precies wat trauma-deskundige Rianne van Kuil zegt: het ís heel pittig. Maar de pijn kan pas helen, als je het omarmt. Zij moest zelf ook door zware tijden. En pas als zij begint over hoe groepstherapie haar voorgoed veranderde, zie ik dat er iets in hem verandert. Zij is open en kwetsbaar over haar eigen verleden én ze luistert echt. Ze hóórt hem, ze ziet hem. Hij wordt geraakt. En vlak voor de schemering komen de tranen. Hij besluit zijn angst echt aan te kijken. Het eerste kleine dappere stapje naar genezing.