‘Eerlijkheid, openheid, vrijheid’
Weg met die term ‘geloofsopvoeding’, vindt predikant en vader Sjoerd Muller (38). “Voor kinderen is het belangrijk om geloof te zien gebeuren.” En soms leer je juist van hén. Dat overkwam hem ook in de hectische tijd van thuisonderwijs en thuiswerken tijdens de corona-lockdown.
“Een saaie tijd”, was het voor dochter Fien van 6. “Ik vond het stom dat ik door corona thuis moest blijven en mijn vriendinnetjes niet kon zien. We konden elkaar wel briefjes sturen. Ik had in het begin vragen over corona: wat het is en wie het krijgt. Maar ik was niet bang, want kinderen krijgen het niet zo vaak.”
Levensvragen
Met grote levensvragen waren zijn kinderen niet zo bezig de afgelopen tijd, weet Sjoerd Muller, predikant van de Regenboogkerk in Epe en blogger voor mijnkerk.nl. Maar hij ze hielden hem wel een spiegel voor. “We hebben het vaak over wat wij kinderen kunnen leren over het geloof, maar ik draai het liever om. De verhalen en ideeën van kinderen over God en geloof zijn enorm leerzaam. Na de dood van een kennis vond Fien bijvoorbeeld troost in het idee dat we diegene nog wel gaan zien, later bij God.”
Het pure geloof dat kinderen laten zien, is bij hemzelf aangetast “door een aantal jaar theologie en kerkenwerk”, constateert hij. Zijn kinderen leren hem te relativeren: “Wat ik overdraag aan de kinderen is slechts mijn beeld van hoe het hoort, mijn beeld van de kerk, het geloof en van God. Maar wat voor mij werkt, werkt niet per se voor mijn kinderen. We mogen erop vertrouwen dat onze kinderen hun eigen weg gaan.”
Hoort geloofsopvoeding er niet gewoon bij voor een predikant?
“Van de term ‘geloofsopvoeding’ moeten we af – alsof we onze kinderen vullen met geloof als een eend die wordt vetgemest voor foie gras, om ze daarna af te leveren bij de belijdenis. Houd het dichter bij jezelf. Gijs vroeg mij eens waar God is, en hoe Hij werkt. Ik zette een kraan aan en vroeg of hij de straal water kon vastpakken. Met God is het net zo, legde ik uit: je kunt Hem voelen, maar niet vastpakken. Voor kinderen is het belangrijk om het geloof zo te zien gebeuren.
Geloof is niet het antwoord dat je geeft op vragen, of het volgen van methodes en werkboeken. Het is meer: laten zien hoe jij leeft met God. Ik ben zelf tot geloof gekomen doordat ik zag hoe mijn moeder steun vond in haar geloof, dwars door alles heen, en niet omdat ze alles zo goed kon uitleggen.
Misschien vind je het ingewikkeld en worstel je met vragen over het geloof. Laat dat zien aan je kind, dat kan voor hem of haar juist heel prettig en bevrijdend zijn. Geef het eens toe als je geen idee hebt. Dat is waar leven met God voor mij om gaat: eerlijkheid, openheid en vrijheid.”
Vrijheid, blijheid?
Of is enige structuur wel wenselijk? “Als ouder moet je wel echt verantwoordelijkheid nemen en deze niet gemakzuchtig afschuiven op de kerk of school. Veel vaders van tegenwoordig zijn de beste vrienden van hun kinderen, zonder nog gezag te hebben. Dat vind ik problematisch, want sommige dingen zijn wel degelijk goed om te doen ook al heb je er niet altijd zin in, zoals naar de kerk gaan of uit de Bijbel lezen aan tafel.
Dergelijke rituelen zijn waardevol om in stand te houden, ook al zitten de kinderen daar niet altijd op te wachten. Het is wel anders dan vroeger. Toen werd misschien gezegd: ‘We doen dit omdat het zo hoort’. Nee, de verantwoordelijkheid zit ‘m er vooral in dat je laat zien waaróm die rituelen zinvol zijn. Veel mensen zoeken tegenwoordig een kerk uit bij hun kinderen en gaan er zelf met tegenzin naartoe. Kinderen hebben dat feilloos door. Verwacht je dan dat zij ineens wel enthousiast zijn over het geloof?”
Ingewikkeld?
“Het hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Bid in het bijzijn van je kinderen, dat zal al een enorme impact hebben. En wees in alles gewoon jezelf. Ik mag dan een dominee zijn maar ik vloek behoorlijk vaak. We zijn allemaal ook maar mens. Als het geloof ergens toe uitnodigt, is het precies dat: je bent niet wat je doet, je hoeft niet van alles te bewijzen – je bent vrij! Dat mag ook de basis zijn in relatie tot je kind, of het nu gaat over het geloof of niet.”
