• Lichaam & Geest
• Omgaan met lijden

Het k-woord: waar is God als je kanker hebt?

door Sjoerd Muller

4 februari 2022 3

Een aantal jaar geleden sloeg de kanker toe bij mijn eigen vrouw. En toen ik vijftien was kreeg mijn moeder het. Twee tantes zijn eraan overleden en twee opa’s. En een vriend kreeg een uitzonderlijke vorm van kanker toen we nog studeerden in Zwolle. Ook hij overleed eraan. Ik merk dat het me beangstigt als ik het zo opschrijf en op een rijtje zet.  Want wat staat er nog te gebeuren? Bij wie komt het terug en wie overkomt het nog?

Op 4 februari wereldkankerdag, maar feitelijk is het dat dagelijks voor iedere (ex)-patiënt. De angst kan inslijten, maar verdwijnen doet het niet. Mijn vrouw ondervindt nog dagelijks de gevolgen van de chemokuren, zowel in het kleine als in het grote. Het vertrouwen in je lichaam én het vertrouwen op de toekomst worden zwaar op de proef gesteld. En persoonlijk heb ik me nooit zo machteloos gevoeld in mijn leven als toen zij en mijn moeder ziek werden. Je staat erbij, je ziet het gebeuren, en je kunt vrijwel niets doen. Nog erger: ook qua gevoel en emotie kun je niet meemaken wat zij van binnen beleven. Ziek zijn is ook een eenzaam proces, zo schat ik in. 

Kanker zet je leven op z’n kop 

Ook je omgeving wordt in de periode van ziek-zijn geherwaardeerd: sommige vrienden of familie zakken ongenadig door het ijs. Anderen overstijgen zichzelf en doen of zeggen precies wat nodig is. Persoonlijk leerde ik dat het belangrijk is om niet weg te vluchten in allerlei praktische klusjes om mijn vrouw te ontlasten. Maar om tijd en aandacht te geven (van nature niet mijn sterke kant). Door de kanker gaat je leven op z’n kop. Accenten veranderen, evenals wat en wie je belangrijk vindt voor de toekomst.

Pluim voor de zorg

Bij deze nog even een pluim voor de zorg in dit land. Ik heb de medische wereld leren kennen als een verzameling van kundige, hartelijke en zorgzame mensen. De overlevingskansen voor mensen met kanker nemen steeds meer toe. Dat komt door de techniek, zou je zeggen, maar achter die techniek zitten mensen met een groot hart voor gezondheid en de patiënt. Als je dat vanzelfsprekend vindt, pak dan een vliegtuig en reis eens zeven uur in een willekeurige richting. De overlevingskansen van kankerpatiënten dalen dan zienderogen.

Waar was God in perioden van kanker?

En God? Waar was God in deze perioden? De periodes van ziek-zijn, van haaruitval, van kijken naar hoe de chemo door het infuus je lichaam inloopt? Of de langzame momenten van sterven bij anderen? Ik heb hem door alles leren kennen als een God die er bij was, en nog steeds is. Dat is geen antwoord, het is geen garantie voor geluk of gezondheid, of de verhoring van al je gebeden. Maar Hij is er wel. En dat is me meer waard.

Meer over kanker en geloof

• Predikant Marleen Blootens was net zwanger toen ze vanuit het niets hoorde dat ze kanker had. Ook Annemiek van Vuren kreeg deze diagnose.  Ze vertellen over hun ervaringen in de uitzending van Jacobine.
• Rebecca Schoon sprak haar vriendin Kirsten. Hoe kun je kanker hebben en toch een gezegend leven? Lees het in deze blog.

Aan wie moet jij denken als je denkt aan het k-woord?