Zo steun je iemand die in de rouw is (zonder dat het irritant is)
Iemand steunen die in de rouw is, is in principe heel attent en liefdevol. Maar soms is het ook moeilijk en zelfs irritant voor de ontvanger. Ik weet er alles van en deel verderop in deze blog tips met jou tips over hoe je zelf iemand in de rouw (ongevraagd) kunt steunen.
Een aantal jaren geleden verloor een vriendin haar man. Er was veel belangstelling voor de begrafenis. Zo jong nog, midden in het leven staan, jonge kinderen. En dan gebeurt dit ineens. Ik zei tegen haar wat heel veel mensen ook zeggen: “Als ik iets voor je kan doen, laat je het me dan weten?” Goedbedoeld natuurlijk. Ook ik meende wat ik zei. Toen ik thuis kwam besefte ik: als je zo verdoofd bent, zo emotioneel uitgeput en instabiel, dan heb je geen overzicht meer. Laat staan dat je weet wat een ander voor je kan doen. Dus zo’n vraag is aardig. Maar eigenlijk meer bedoeld voor jouzelf, omdat je iets wilt ‘doen’, dan dat het de ander werkelijk helpt. Dus ik vroeg me af hoe je iemand die rouwt wel kunt helpen.
Rouw is geen besmettelijke ziekte
Ik realiseerde me dat ik haar niet zou helpen door de hulpvraag zomaar aan haar over te laten. Ik wilde er gewoon voor haar zijn. Luisteren naar de verhalen. Ook als ik een verhaal al een aantal malen eerder had gehoord. Dus ging ik later bij haar op bezoek en hield haar hand vast. Gaf ruimte aan haar tranen. Ze vertelde dat het soms zo pijnlijk was als ze merkte dat in een supermarkt mensen snel omdraaiden. Dat ze een ander pad namen met hun winkelwagen om haar maar niet tegen te komen. “Ik ben in de rouw, ik heb geen besmettelijke ziekte”, zei ze. Als weduwe had ze haar eigen verdriet, maar ook het verdriet van haar kinderen dat bijna ondraaglijk voor haar was om te zien en merken. “Ik ben aan het overleven”, zei ze, “en ik voel me zo schuldig, al is niets mijn schuld. Ik had mijn kinderen zo graag een onbezorgde, fijne en ongecompliceerde jeugd gegeven.”
- Lees ook: Dit kun je doen als iemand gaat sterven
In de rouw en oorverdovend stil
In de eerste weken werd ze bedolven onder telefoontjes en berichten. Vrienden en bekenden raakten geïrriteerd omdat ze de telefoon niet oppakte of vergat terug te bellen. Ze vertelde dat mensen zo veel van haar verwachtten. Ze vond het moeilijk om zelf initiatief te nemen om te bellen of af te spreken. Haar vrienden hoefden maar één persoon te bellen om het contact gaande te houden, zij had wel vijftig mensen die teruggebeld wilden worden. En na de eerste weken bedolven te worden onder de belangstelling werd het ineens oorverdovend stil.
Tips om iemand te steunen die in de rouw is
Wat kun je doen om het leven iets makkelijker te maken, al is het maar even? Even lucht geven en ontspanning? Ik kan wat suggesties geven. Bedenk bij elke suggestie of dit bij jouw situatie past.
- Bel zelf om het contact gaande te houden. Zeker als de weken verstrijken en juist ook als het eerste jaar voorbij is. Houd contact en blijf belangstelling tonen.
- Stuur een kaartje. Niet zomaar één keer met je condoleances. Maar om de paar weken. Zo weet de ander dat je hem/haar niet vergeet.
- Schenk aandacht aan de verjaardagen in het gezin. Breng een bos bloemen. Vraag of er prijs wordt gesteld op een bezoekje. Of help met koffie inschenken en taart snijden zodat de jarige kan blijven zitten bij de visite.
- Geef een boekje met waardebonnen, met bonnen voor klussen in huis, hulp in de tuin, het doen van boodschappen, oppassen op de kinderen. En laat die bonnen onbeperkt geldig zijn en in te wisselen wanneer de nabestaanden willen.
- Luister naar de verhalen. Smoor de tranen niet in gesus, maar raak de ander even aan bij de arm voor steun. Of blijf samen even stil.
- Deel ook de belangrijke en minder belangrijke dingen uit jouw leven. Laat het contact gelijkwaardig en wederkerig zijn. Dat helpt de ander ook.
Natuurlijk is deze lijst met suggesties lang niet compleet. Hopelijk brengen ze jou op een idee om de lijst aan te vullen. Laat je me jouw suggesties weten zodat we een mooie lijst krijgen die steun geeft als je iemand wilt helpen die in rouw is?
