Is (ver)oordelen een typisch christelijk trekje?
Het beeld dat mensen over christenen hebben, is niet altijd zo positief. Zo staan we nogal eens bekend als veroordelend. Is oordelen een typisch christelijke trekje (als we eerlijk zijn) en hoe komen we ervan af?
Waarom is er vaak zoveel verontwaardiging als een vooraanstaand christen ‘door het ijs zakt’? Het heeft volgens mij te maken met de gapende kloof tussen wat iemand (publiekelijk) met veel tamtam verkondigd heeft en hoe zijn of haar leven echt was. Het is schijnheilig, niet eerlijk. En dat roept verontwaardiging op.
In het licht brengen
Hoe anders zou het zijn als iemand eerlijk toe zou hebben gegeven dat hij of zij worstelde met alcohol, geld of seks, om maar een paar lastige kwesties te noemen. Eerlijkheid is donkere kanten in het licht brengen. Zodat er vergeving mogelijk is. En iemand, misschien met wat hulp, een ander pad kan bewandelen.
Hoge idealen
Maar die eerlijkheid over falen en fouten is vaak moeilijk. Frappant genoeg juist onder christenen. Ik denk dat dit komt omdat we als christenen vaak pittige idealen en een hoge morele standaard hebben. Veel van deze ideeën over hoe we zouden moeten leven, halen we uit de Bijbel. Denk maar aan de Tien Geboden: Gij zult niet dit…, gij zult niet dat…. Of hoe Jezus het samenvatte met: ‘Heb God lief boven alles, en je naaste als jezelf.’
Langs de lat
Hoe mooi het ook is om te willen leven volgens deze hoge standaarden, er zit een gevaar in. Voor je het weet, leg je jezelf en anderen langs die meetlat. En dan ga je jezelf, en anderen veroordelen als het niet lukt om zo te leven (of je gaat een dubbelleven leiden). Maar het is niet meer dan logisch dat het ons niet lukt. Zo is het ook logisch dat het anderen niet lukt. Dat is precies waarom we genade nodig hebben. Dat is waar Jezus voor naar de aarde kwam.
Wie zonder zonde is…
Een aangrijpend verhaal over oordelen, vind je in Johannes 8:1-11. Daarin dreigt een vrouw gestenigd te worden door een woedende menigte, omdat ze overspel heeft gepleegd. Jezus maakt zich niet druk, maar schrijft in het zand, en zegt dan: ‘Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.’ Daar legt Hij de vinger op de zere plek: Niemand is zonder zonde. Christenen zeker niet. We hebben allemaal onze rottigheden. Of dat nu trots is, of zucht naar macht of materieel bezit, of… vul maar in.
Wat je zegt, ben je zelf
Het doet me een beetje denken aan dat kinderdeuntje: ‘Wat je zegt, ben je zelf…’ Dat waar jij anderen heel erg om veroordeelt, zegt misschien juist wel iets over jou. In Matteus 7:1,2 (BasisBijbel) staat: ‘Oordeel niet over andere mensen. Dan zal God ook niet over jullie oordelen. Want zo streng als jullie over iemand anders oordelen, zo streng zal er ook over jullie geoordeeld worden. Met de maat waarmee jullie iemand anders meten, zullen jullie zelf ook gemeten worden.’
Het begint met eerlijk onder ogen zien hoe je in elkaar zit. Zien waar je zelf vaak de mist in gaat. Dan ga je anderen ook minder snel veroordelen, omdat je je realiseert: we hebben allemaal vergeving nodig. We willen allemaal nieuwe kansen. Elke dag opnieuw. Hoe mooi zou het zijn als we als christenen bekend zouden staan als mensen die niet oordelen, maar juist overlopen van genade?
Oordeel jij weleens over anderen?
Janet van der Molen
Jezus oordeelde niet, maar liep over van genade. Ik ben verdrietig van alle Christenen die veroordelen: homo’s, gescheiden mensen, Moslims …ik heb in al deze groepen zeer dierbare vrienden. Mijn geloof wordt sterker, maar mijn verbondenheid met de kerk minder.
12 maart 2020