Je eigen leven leiden
Afgelopen weekend was ik bij mijn ouders. Laatst had ik het er met wat anderen over, hoe dat is om weer bij je ouders te zijn als volwassene. Verval je in vaste patronen? Sinds ik zelf moeder ben zijn die vaste patronen wel echt veranderd. Ik ben nu meer moeder dan dochter, ook bij mijn ouders thuis. Toch hoor ik vaak van anderen dat de relatie met hun ouders moeizaam is nu ze een eigen leven opbouwen.
Wanneer je opgroeit verwacht je dat je ouders jou helpen om problemen op te lossen, dat ze verantwoordelijk voor je zijn. Als je als volwassene een eigen leven begint veranderen de rollen als het goed is langzamerhand naar die van twee volwassenen bij elkaar. Natuurlijk staan je ouders klaar met advies, maar niet meer ongevraagd. Wat vaak de oorzaak is voor verstoorde of moeizame relaties tussen ouders en hun volwassen kinderen, is dat er geen sprake is van gelijkwaardige volwassenrollen*.
Kinderrol en ouderrol
Zolang ouders in hun ouderrol blijven hangen, dwingen ze hun kinderen in een afhankelijke, niet-volwassen, kinderrol. Dan ontstaan er situaties waarin ouders zich blijven bemoeien met de keuzes die hun kinderen maken, ongevraagd advies geven of zelfs ingrijpen in het gezin van hun kind. Door bijvoorbeeld dingen te veranderen in hun huis, hun kleinkind naar de kapper brengen (waargebeurd bij een kennis) of te vaak langs te komen. Het is meestal niet verkeerd bedoeld, maar een kwestie van niet kunnen loslaten van je opvoedersrol. Ook andersom gebeurt het regelmatig dat ouders zich als een kind gedragen en van hun kinderen verwachten dat die hun problemen gaan oplossen. Ze koesteren te hoge verwachtingen van hun kinderen. Ze verwachten ze wekelijks op de koffie, maar gaan nooit eens in de nieuwe eigen woning van hun kind langs of bellen voor ieder wissewasje op. Het zijn lastige situaties, je krijgt als kind niet de ruimte voor je eigen keuzes. Maar als je gaat inzien waar het probleem ligt: bij een ouder die zich niet als volwassene tegen een andere volwassene opstelt, dan is er wel wat aan te doen.
Gelijkwaardig
Door zelf als volwassene te reageren, die onafhankelijk is van zijn ouders en zijn eigen boontjes kan doppen, dwing je je ouder(s) om ook als volwassene te reageren. Door bij jezelf te blijven en te benoemen wat bepaald gedrag bij jou oproept, kan er soms opening voor een gesprek ontstaan. Als je ouders en jij allen een volwassenrol op zich nemen, kun je gelijkwaardig met elkaar omgaan, er voor elkaar zijn, maar ook je eigen leven leiden.
Laat het los
Heb je zelf al volwassen kinderen dan is het misschien interessant om ook de andere kant van de medaille te bekijken: in welke rol sta jij zelf naar je kinderen toe en hoe doen zij dat tegenover jou? Zit je in de situatie van een volwassen kind dat zich nog te afhankelijk opstelt kun je natuurlijk gaan roepen dat het ‘hier geen hotel’ is. Maar door je niet meer als opvoeder maar als gelijkwaardige volwassene op te stellen, kun je soms ook bereiken dat je kind de verantwoordelijkheden gaat opnemen die je voor hem laat liggen. En soms ben je het als ouder niet eens met de keuzes van je kind. Op een gegeven moment is de opvoeding klaar, je hebt je best gedaan, it’s out of your hands. Laat het dan los.
*De theorie over kind-, ouder- en volwassenrollen komt uit de Transactionele Analyse
Anita
Dit maak ik ook mee. Ik ben erg beschermd opgegroeid in een gezin van 3 kinderen waarvan ik de middelste ben. Mijn 2 broers hebben allebei een vorm van autisme. Hierdoor was het voor mijn ouders erg moeilijk om mij los te laten. Ik ben nu getrouwd en aan de andere kant van het land gaan wonen. Mede ook omdat ik weet dat als ik dichtbij was gebleven, mijn moeder (vader is inmiddels overleden) zich vreselijk zou hebben opgedrongen aan mijn gezin. Ook als we een keer een weekend bij elkaar zijn is het heel erg aanpassen en veel dingen slikken. Vooral als ik onze zoon wil terecht wijzen als hij stout is. Dan knalt mn moeder er nog vaak een keer extra overheen en dan gaat ze consequenties noemen, die ik nog niet eens bedacht had. Heel vervelend. Soms denk ik wel dat zij misschien ook een beetje autistische trekjes heeft. Het is erg lastig, want ik zou graag een ‘gezonde’ relatie willen, zodat ik ook eens met kon bellen en vragen om raad, maar dat gaat helaas niet.
3 december 2018Otto Grevink
Wat een moeilijke situatie, Anita. Het voelt alsof de relatie niet gelijkwaardig is, waardoor je zelf niet kan leunen, om raad vragen, steun krijgen. Heel veel sterkte, ook de komende kersttijd weer.
6 december 2018