Kerk te koop! Wat als de kerk geen kerk meer is?
Zo’n bordje ‘te koop’ voor een bijzonder gebouw als een kerk stemt altijd een beetje treurig. Want ooit kwamen hier mensen samen om te bidden, te zingen, te feesten of te rouwen. De mensen zijn weg, het leven is er uit en nu is alleen het omhulsel nog over. Maar wat gebeurt er eigenlijk met kerken die leeg komen te staan?
Lange tijd was er niet zoveel aandacht voor de maatschappelijke functie van kerkgebouwen. Wanneer een kerk leeg kwam te staan, kwam de sloophamer er vaak zonder pardon aan te pas. Daar is gelukkig verandering in gekomen. Sterker nog, het vraagstuk heeft zelfs een plekje gekregen in het regeerakkoord van het huidige kabinet.
Zo kan het ook
Maar wat gebeurt er eigenlijk met kerken die leeg komen te staan? Steeds vaker wordt er gezocht naar een nieuwe passende bestemming. Maar wat passend is, daar is niet altijd iedereen het over eens. Want wat dacht je van H. Bernadettekerk in Helmond die omgebouwd is tot supermarkt? Of van de Ignatiuskerk in Amsterdam die een moskee werd?
Nog een paar voorbeelden:
Een kerk als boekhandel. Het bekendste voorbeeld is waarschijnlijk de boekhandel in Maastricht die in de oude Dominicanenkerk is gevestigd. Maar ook Zwolle heeft inmiddels zo’n mooi exemplaar: boekhandel Waanders in Zwolle, in de Broerenkerk.
Een alle-dagen-open kerk. Ook al is een groot deel van Nederland geen actief kerkganger meer, dat wil niet zeggen dat je de kerk deze groep niets te bieden heeft. Door je deuren open te zetten, geef je als kerk mensen de kans op verstilde momenten, zoals een kaarsje opsteken of even tot rust komen. Voorbeelden van alle-dagen-open kerken zijn de Domkerk in Utrecht, de Vredeskerk in Amsterdam en de Sint Jan in Den Bosch.
Ook een mooi voorbeeld vonden we in Wales. Op initiatief van priester Andrew Mottram die een structurele oplossing zocht voor het verval van de kerk, opende in 1997 een hippe lunchroom middenin de kerk. Het gebouw is nog altijd in gebruik als een kerk, maar is daarnaast ook een lunchroom en een buurtcentrum.
Vind jij het belangrijk dat (leegstaande) kerkgebouwen herkenbaar als kerk blijven? En welke bestemming spreekt jou het meest aan?
Bron beeld: Wikimedia commons