“Met alleen maar meningen komt het gesprek niet verder”
Goed. Dus ik gisteravond inschakelen bij het praatprogramma Veronica Inside voor een onvervalst, snoeihard racisme-debat. #TeamJohan tegen #TeamVirgil, want zonder hashtags kun je immers geen partij kiezen. Aanleiding voor dit alles was de misplaatste grap van voetbalanalist/mopperkont Johan Derksen over zwarte piet en rapper Akwasi. Het land stond op z’n kop: voetballer Virgil van Dijk liet weten dat het Nederlands Elftal geen interviews meer wil geven met het voetbalpraatprogramma. Aan de andere kant werd geschermd met “de vrijheid van meningsuiting” en “je hoéft het programma niet te kijken”. Spannende televisie, zou je denken. Maar dat viel tegen.
Een écht gesprek werd het namelijk niet. Meer een uitwisseling van standpunten en meningen, maar nergens ook maar één echte poging tot toenadering. Aan de ene kant had je Derksen en René van der Gijp (team voetbalkantine), aan de andere kant de zwarte advocate Natascha Harlequin en oud-international Dries Boussata (team multiculti). En opeens wist ik het: ik kijk niet naar een gesprek, maar naar een Twitter-tijdlijn. De ene boude mening volgt op de andere en niemand geeft een duimbreed toe, want dat wordt gezien als zwakte. Dat vind ik ernstig: de polarisatie (het wij tegen zij-denken) neemt in Nederland snel toe. Volgens mij komt dat voor een groot deel door sociale media, waarin het “hebben van een mening” de belangrijkste waarde is geworden. Dat zie je ook in de politiek terug: politici geven meer om het maken van hun éigen punt, dan om het debat (of de uitkomst daarvan).
Echte wereld
Maar de échte wereld speelt zich niet af via een beeldscherm of via de socials. Een organist bij mij in de kerk had zich daar laatst over verbaasd, nota bene bij zijn eigen puberkinderen. Die vinden op Twitter van alles over Trump en de coronamaatregelen (#stom) en tonen op Instagram continu hun zelfbewuste kant. Maar toen hun vader laatst vroeg om zelf even de kapper te bellen voor een afspraak schoten ze in de stress. Wat moet ik dan vragen? Kon hij dat niet doen? Een gesprek of een relatie aangaan; dat ging ze slecht af.
Investeer in een wereld buiten het beeldscherm
Hoe vaak zit jij op sociale media? Wat doen al de meningen, en vaak ook al die harde opmerkingen, op Twitter met je? Of al die live-feeds en nieuwsmeldingen op je mobiel? En geloof je dat Facebook en Instagram jou een goed, reëel beeld geven van de wereld om je heen? Valt een persoon voor jou samen met zijn of haar mening? Het klinkt gek op een online-platform als Mijnkerk, maar ik zou toch de lezer willen aanraden om te blijven investeren in de wereld buiten het beeldscherm. Want met alleen maar meningen komt het gesprek niet verder, zo zag ik gisteren bij Veronica Inside.
Ontmoeting met anderen
Je échte mening vorm je niet zelf, die vorm je in de ontmoeting met anderen. Welke mensen hebben jou gevormd in je leven? Waren dat de mensen met een Twitter- of Facebookaccount, of personen die een tijdlang(!) met je zijn opgetrokken: ouders, collega’s, leraren? In de Bijbel zie je dat al terug: Jezus schrijft bij Zijn leven niets op, Hij laat geen programmablaadjes achter, het gaat Hem er niet om dat Hij goed voor het voetlicht komt. Nee, Hij reist rond en ontmoet mensen. Praten, helpen, genezen, mensen zien zoals ze zijn, met al hun hoop en hun angst. En juist dát blijkt mensenlevens te veranderen.
Valt een persoon voor jou samen met zijn of haar mening?
