Rituelen voor bijzondere momenten
‘Het is onze passie jouw dagelijkse routines te veranderen in betekenisvolle rituelen’. Dat staat op de website ‘rituals’, schoonheidsproducten. De naam zegt het al: rituals, rituelen. Volgens de site begint dat met aandacht, met stilstaan bij wat je doet. Niet meer gedachteloos onder de douche, maar met zorg en ‘bewust genietend’. Zo geef je betekenis aan iets, wat je dagelijks doet.
Voor bijzonder momenten
Rituelen kunnen dagelijks zijn, maar ze zijn er juist ook voor bijzondere momenten. Bij een overlijden, bij de geboorte van een kind, een huwelijk. Bij gebeurtenissen die diep ingrijpen in je leven. We noemen dat ‘kruispunten’: je staat stil op je weg of wordt stilgezet. En nu? Juist bij momenten van grote vreugde of groot verdriet kunnen rituelen je helpen om een weg te vinden voor je emoties. Een stille tocht lopen. Bloemen op een graf leggen. Een minuut stilte. Een kaars aansteken. Passende teksten om hardop te lezen. Een gebed.
Vormen die houvast bieden
‘Mensen hebben vormen nodig, voor als ze niet zo in vorm zijn’. Als je niet meer goed weet waar je het zoeken moet, kan een ritueel iets zijn om op terug te vallen. Welke rituelen heb je meegekregen in je jeugd? Welke zijn je later aan gereikt?
‘Het zingen, het water, de peen’
Vonne van der Meer schreef er een aangrijpend kort verhaal over: ‘het zingen, het water, de peen’. Het gaat over een jonge man, die nog steeds íedere avond zijn schoen zet en zingt voor sinterklaas. Zijn moeder zegt: ‘Als je dan zo’n behoefte hebt aan ritueel, als je wat je gelooft per se in een vorm moet gieten, word dan katholiek, of luthers of boeddhist’. Hij antwoordt dat hem dat niets zegt, omdat hij er niet mee is opgegroeid. Het is niet in hem verankerd. Zijn verlangen krijgt vorm in het zetten van een schoen. Vol verwachting.
Rituelen leren
Kun je rituelen dan niet leren? Het lijkt een kwestie van oefenen. Van herhalen. Jaarlijks, of dagelijks. Gewoon meedoen. Thuis of in de kerk. Vier weken voor kerst iedere week een kaars aansteken, totdat er vier branden. Ze leef je toe naar het kerstfeest. Ik ken een vrouw, die ’s avonds aandachtig de kaarsen op tafel aansteekt. Bij iedere kaars noemt ze in gedachten een naam van een mens, die het moeilijk heeft, aan wie ze wil blijven denken. Als een gebed. Je hoeft niet je hele leven ’s avonds je schoen te zetten. Je kunt meedoen in nieuwe rituelen, eeuwenoude of nieuwe.
Adrie Stemmer
