5 x Antwoord op levensvragen
Dit weekend staat op het Graceland festival het Loket Levensvragen van de Protestantse Kerk. Hier kun je vragen over je leven stellen aan een theoloog. Welke vragen kreeg Jezus eigenlijk? En welke levensvragen beantwoordde Hij in de Bijbel?
Jezus werd niet voor niets ‘meester’ genoemd. Hij leerde mensen iets dat ze graag wilden weten of snappen. Net als wij eigenlijk. Soms waren het strikvragen, maar ze zijn toch in de Bijbel terechtgekomen, omdat Jezus in zijn antwoord daarna heel duidelijk liet blijken wat hij vond. Wat dacht je van deze vraag:
Wie is mijn medemens?
Heb je naaste lief als jezelf. Mooi. Maar wie is mijn naaste? Jezus keert het fantastisch om in zijn antwoord aan de wetsleraar. Wie is jouw naaste? Wie helpt jóu? Dat zou wel eens heel iemand anders kunnen zijn dan je verwacht. En Hij vertelt het verhaal van de Barmhartige Samaritaan (Lukas 10, vanaf vers 25). Hij liep niet voorbij de beroofde en mishandelde man, zoals de priester en de hulppriester dat wel deden. Wie is je naaste? Dat is misschien wel heel iemand anders dan je denkt. In de nood leer je je vrienden kennen. Heb jij wel eens meegemaakt dat je vrienden je in de steek lieten en anderen ineens echte vrienden bleken?
Bij een andere strikvraag vragen wetsleraren aan Jezus of ze belasting moeten betalen aan de keizer. Ze hoopten dat Jezus zou zeggen van niet, en dan kon hij beschuldigd worden van vijandelijkheden tegen de keizer. Jezus zei: ‘Geef dan wat van de keizer is aan de keizer, en geef aan God wat God toebehoort.’ (Matteüs 22). Wijs, maar:
Hoe ga je om met geld?
Jezus probeert aan de hand van een verhaal van iemand die onrechtmatig met het geld van zijn baas omgaat om er vrienden mee te maken, uit te leggen dat geld er niet is om op te potten, maar om er vrienden mee te maken: ‘Gebruik dat ellendige geld om vrienden te maken. Er komt een moment dat je niets meer aan je geld hebt. Dan zullen jullie welkom zijn in de hemel.’ (Lucas 16: 9)
Zo verwerkt Jezus vaker zijn antwoorden op levensvragen in verhalen. We horen de letterlijke vragen niet altijd, maar we lezen ze erin. De hele Bergrede (Matteüs 5-7) is eigenlijk één serie antwoorden op levensvragen. Ik pik er een paar uit:
Hoe bid je?
Matteüs 6: 5: Als je bidt, laat dat dan niet aan iedereen zien. Schijnheilige mensen doen dat wel. Zij staan graag te bidden in de synagoge en op straat. Want dan kan iedereen hen zien. Luister goed naar mijn woorden: Zij hebben hun beloning al gekregen. 6Als je gaat bidden, ga dan je huis in en doe de deur dicht. Dan kun je in het geheim tot je Vader bidden. Je Vader ziet wat er in het geheim gebeurt. En hij zal je belonen. 7Als je bidt, moet je niet steeds maar door blijven praten. Dat doen de mensen die andere goden vereren. Ze denken: Hoe meer ik praat, hoe beter mijn god luistert! 8Dat moeten jullie dus niet doen. Want je Vader weet allang wat je nodig hebt. Dat weet hij al voordat je het gevraagd hebt. 9Als jullie bidden, gebruik dan deze woorden:’ En dan geeft Jezus de woorden van het Onze Vader.
Kun je God dienen én helemaal voor een materialistisch leven gaan?
Spannende vraag. In de Bergrede geeft Jezus heel scherpe zwart-wit antwoorden: Matteüs 6: 24: ‘Je kunt niet trouw zijn aan twee bazen tegelijk. Want je zult altijd meer liefde hebben voor de één dan voor de ander. En je zult altijd meer respect hebben voor de één dan voor de ander. Je kunt dus niet tegelijk voor God en voor het geld leven.’
Hoe kan ik het beste omgaan met kritiek die ik wil geven?
Het antwoord staat in Matteüs 7: 1: Veroordeel andere mensen niet, dan zal God jou ook niet veroordelen. 2 Want zoals jij kritiek hebt op andere mensen, zo zal God kritiek hebben op jou. En God zal jou beoordelen zoals jij andere mensen beoordeelt. Jullie letten goed op de fouten van anderen. Maar je eigen fouten zie je niet. Het is alsof je een splinter ziet in het oog van een ander, maar niet ziet dat er in je eigen oog een balk zit. Je zegt tegen die ander: ‘Kom, ik haal die splinter wel even uit je oog.’ Doe niet zo schijnheilig! Haal eerst die balk uit je eigen oog. Dan kun je zelf weer goed zien. En pas dan kun je de splinter uit het oog van de ander halen.’
Zo staan de Evangeliën maar ook de hele Bijbel vol met antwoorden op levensvragen. Op welke levensvraag zou jij een antwoord willen horen? Of welk antwoord uit de bijbel op een van je levensvragen inspireert je?