Vliegschaamte: Aanstellerij of hard nodig?
#Vliegschaamte is trending. ‘Vliegschaamte (de, g.mv.) is schaamte die iemand ervaart als hij of zij gebruikmaakt van een vliegtuig terwijl er minder milieubelastende alternatieven zijn om zich te verplaatsen, vertaling van Zweeds flygskam’, volgens Van Dale. Is deze trend een vorm van hippe aanstellerij die past in het rijtje van ‘kaasschaamte’ en ‘briefschaamte’? Of hebben dit soort ‘schaamtes’ juist hard nodig in deze tijd van klimaatverandering?
De gevolgen van de klimaatverandering laten duidelijk zien dat er wat moet gebeuren. Minder CO2 uitstoot is hard nodig. Maar helpt #vliegschaamte daarbij? Natuurlijk is het trending en is het een manier om de gevolgen van het vliegen aan de kaak te stellen. Voor 30 euro naar Barcelona met het vliegtuig is net zo duur als een ritje van Amsterdam naar Maastricht. Dat is gewoon nergens voor nodig. Hogere belasting op vliegtickets en kerosine zou veel beter zijn. Maar ‘vliegschaamte’?
Wat is schaamte eigenlijk?
Schaamte komt voort uit een angst voor veroordeling. De ander ziet onze tekortkomingen en veroordeelt ons publiekelijk. Bij Adam en Eva lezen we in de Bijbel voor het eerst schaamte. Nadat ze van de boom van de kennis van goed en kwaad hadden gegeten ‘gingen hun beiden ogen open en merkten ze dat ze naakt waren.’ Ze schaamden zich en bedekten hun schaamte met vijgenbladeren.
Aan schuld kun je nog iets doen. Je kunt het proberen goed te maken bijvoorbeeld. Maar schaamte laat zich niet makkelijk oplossen. Volgens psychologen is schaamte dan ook een schadelijke emotie. Het leidt tot isolatie, neerslachtigheid en maakt angstig. Kortom: een weinig effectieve emotie om in actie te komen.
Hoe zit dat dan met #vliegschaamte?
‘Schaamte’ voor vliegen is misschien voor korte tijd goed. Het doet je nadenken over wat jij allemaal aan CO2 uit stoot en wat daarin anders kan. Te lang blijven hangen in schaamte is echter voor niemand goed. ‘Wie in Christus Jezus zijn worden niet meer veroordeelt’, staat er in de brief aan de Romeinen (8:1).
Bekijk het positief
Het is veel beter het positief te zien, daar daag ik je toe uit:
- Heb jij een leuke treinvakantie in Europa gehad? Laat het zien op Instagram.
- Bevalt geen vlees eten je erg goed? Deel het met je vrienden.
- Kies jij altijd voor groene energie? Laat anderen weten!
Wat vind jij van ‘vliegschaamte’? Heb jij iets wat je minder/anders zou willen doen voor het klimaat?
Marij-ke
Ik las net een Trouw. Tweede jaargang No.14 begin oktober 1944. De hongerwinter voor de deur. Daar stond in heel duidelijke taal waar we nu van kunnen leren wat er over het hoofd gezien werd/wordt. Je kunt je schamen of niet. Dan alleen op het moment dan als je je bewust wordt of niet in het heden en nu. Je kan wel leren van de dingen van toen je wordt je bewust dat er schaamteloze dingen gebeuren- gebeurden. In een tijd van oorlog en ontreddering ontstaat heel gemakkelijk een situatie van ontmenselijking. Ik gruwde ervan maar de boodschap van de krant was voor mij heel duidelijk. Dat lekenrechtspraak in strijd is met de rechtsgelijkheid. De strijd, dien wij streden was een heilige strijd, waarin”Trouw” aan onze hoogste levensbeginsel ons wachtwoord was.Wat ik vanmorgen terugvond in Psalm 18.
29 september 2019