‘Wat zou het mooi zijn als we elkaar meer zouden gunnen’
‘Iedereen dacht dat het niet kon, totdat er iemand kwam die dat niet wist.’ Wat doe je met zo iemand? Geef je die de ruimte? Gun je zo iemand een poging te wagen? Gunnen. Ik vind het een lief woord. Elkaar de ruimte geven: gunnen. Het woord is niet in de bijbel te vinden, maar ik vind het wel bijbels. Elkaar de ruimte laten en niet bij een ander er de hele tijd bovenop zitten. Volgens mij wordt er wel veel te weinig gegund en zou de wereld er een stuk mooier uitzien als we elkaar meer zouden gunnen.
Iedereen maakt wel eens mee dat plannen en ideeën die je hebt niet uitkomen zoals je hoopte. Volgens mij ligt dat globaal aan twee dingen: tegenslag en tegenwerking. Tegenslag kan aan van alles liggen. Andere activiteiten op hetzelfde moment, pech met het vinden van een locatie, een hoger kostenplaatje dan gedacht; ik verzin maar een paar dingen. Daar kun je je maar tot op zekere hoogte tegen verzetten en creatief mee omgaan, maar op een gegeven moment is het zoals het is. Jammer maar helaas.
Tegenwerking
Bij tegenwerking zijn er andere mensen in het spel. Mensen die andere ideeën hebben, het niet zien zitten of er geen prioriteit aan geven. Ook dat kan gebeuren. Je hebt ook andere mensen nodig, en als die niet willen of kunnen, kan het ook ophouden. Maar ik merk dat er vaak ook een gun-factor bij komt kijken. Wordt het je gegund om een idee uit te werken en plannen te gaan maken? Vaak kijken we of een initiatief van een ander binnen onze plannen past. Maar zou het ook anders kunnen? En zou dat zo erg zijn?
Gunnen begint bij de ander
Gunnen begint bij de ander, en niet bij jezelf. Heel vaak zijn we geneigd bij plannen en ideeën van een ander te denken: ‘Wat vind ik daarvan? Wil ik dat wel? Zie ik het zitten?’ Maar wat boeit dat? Een ander vindt het wel waardevol, wil het en ziet het zitten, of: waagt de gok. Niet geschoten is altijd mis. Kijk, is het nu iemand van 12 ambachten en 13 ongelukken, ja, dan moet je jezelf ook in bescherming gaan nemen. Maar waarvan wordt anders de wereld slechter – en waar zou jij het meeste spijt van krijgen: van dingen die je geprobeerd hebt en niet zijn gelukt, of van dingen die je nooit geprobeerd hebt?
Loslaten
Ik merk het ook bij mezelf: als er vanuit een van mijn verschillende werkgebieden een mailtje komt over iets waar ik helemaal niet mee bezig bent, maar wat iemand heel erg belangrijk vind, dan heb ik de neiging om het te laten liggen. Geen idee wat ik ervan vind, geen zin om over na te denken. Dat denk ik niet bewust, maar volgens mij werkt het soms wel zo als mijn hoofd te vol is. Sorry. Als ik erover nadenk waarom ik dat doe, dan is dat denk ik omdat ik het niet overzie. De ins en outs niet ken. Niet snap waarom dat nu ineens belangrijk is.
Maar wie ben ik om dat te bepalen? Die ander vindt dat belangrijk! Het gekke is dat als ik dat soort mailtjes goed lees, ik er eigenlijk zelf niet zoveel mee hoef. Dat vind ik dan wel van mezelf, en omdat ik niet weet wat ik ermee moet, laat ik het liggen. Maar waarom antwoord ik niet: ‘Ga ervoor!’? En misschien: ‘Heb je iets van me nodig?’ Om het dan vooral ook bij die persoon te laten (die soms ook geneigd is mij het idee uit te willen laten voeren) en verder vooral: los te laten.
“Waarvan zou je het meeste spijt krijgen: van dingen die je geprobeerd hebt en niet zijn gelukt, of van dingen die je nooit geprobeerd hebt?”
Gunnen is het nieuwe loslaten
Loslaten. Het is niet mijn sterkste kant. Van veel mensen niet geloof ik. Maar behalve dat het mezelf in de weg kan zitten, kan het ook een ander in de weg zitten. Gunnen is het nieuwe loslaten. Geef een ander de ruimte. Vraag die ruimte ook. En ga ervoor. Wat zou de wereld er nog mooier uitzien als we niet de hele tijd bij elkaar erboven op zitten hoe wij het zouden doen en waarom ik dat niet zou moeten willen, maar elkaar de ruimte zouden geven. Elkaar wat zouden gunnen.
Niet ingrijpen maar gunnen
Veel mensen stellen de vraag bij verschillende bijbelverhalen waarom God niet ingrijpt. En laten we wel wezen: er mislukt veel in de bijbel van wat mensen ondernemen. En dat is nu niet anders. Reden voor God om in te grijpen? In eerste instantie niet. En de reden is heel simpel. Hij zei: ‘Laten wij mensen maken’. Dat is heel bijzonder. Dat God in meervoud spreekt. Het betekent dat God in zichzelf een gemeenschapswezen is. Dat hoef je niet meteen Vader, Zoon en heilige Geest te noemen. Vanuit zichzelf wil God graag in gemeenschap met anderen leven. En dat kan niet, weet Hij, als Hij er de hele tijd bovenop zit. Dan zijn de mensen niet gelijkwaardig. Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Ik noem jullie vrienden, en geen dienaren.’ Zo wil God met ons omgaan. Als vrienden.
Gunnen en ten goede keren
God gunt ons de ruimte. Ook om te falen. Het alternatief is dat Hij er altijd bovenop zit. Dat wil overigens niet zeggen dat Hij ons aan ons lot overlaat. Hij ziet wel wat er allemaal mislukt, en keert vaak in de bijbel dingen ten goede. Denk aan Jozef die in de put werd gegooid en aan slavenhandelaren werd verkocht. Maar denk vooral ook aan Jezus. Hij werd gekruisigd. Zijn missie leek te mislukken. Maar God zorgde ervoor dat die missie toch slaagde. En tot op de dag vandaag staan er mensen op, die zeggen: laat mij ervoor gaan! Laten we tegen die mensen zeggen: ga ervoor!
